Kerajaan Negeri Kedah kini dilaporkan berada di fasa akhir untuk memulakan tindakan undang-undang berkaitan kedudukan pajakan Pulau Pinang, susulan kajian menyeluruh yang telah dijalankan oleh pasukan penyelidik melibatkan pakar sejarah dan perundangan.
Perkembangan terbaharu ini sekali lagi menghidupkan perbincangan sejarah hubungan Kedah–Pulau Pinang, khususnya mengenai status pajakan wilayah tersebut sejak era penjajahan British.
Latar Belakang Isu Pajakan
Isu kedudukan Pulau Pinang dan Seberang Perai sering dibincangkan dalam konteks sejarah lama yang mengaitkannya dengan Kesultanan Kedah. Mengikut catatan sejarah, pada tahun 1786, Francis Light mewakili Syarikat Hindia Timur British memperoleh Pulau Pinang daripada Kedah dengan bayaran tahunan. Kemudian, pada tahun 1800, wilayah Seberang Perai (ketika itu dikenali sebagai Province Wellesley) turut dituntut untuk tujuan keselamatan.
Walau bagaimanapun, kedua-dua perjanjian tersebut sering menjadi perdebatan kerana:
- Terdapat perbezaan interpretasi mengenai sama ada ia melibatkan pajakan atau penyerahan,
- Tiada dokumen asal yang disahkan secara mutlak masih dapat dikeluarkan sebagai bukti rasmi,
- Isu kesinambungan sah antara perjanjian British dan Kerajaan Persekutuan selepas kemerdekaan.
Kajian dan Konsultasi Selesai — Masuk ke Fasa Guaman
Menteri Besar Kedah dilaporkan berkata bahawa kerajaan negeri telah menerima laporan komprehensif hasil kajian pasukan penyelidik. Laporan tersebut telah dibentangkan kepada Exco, Ahli Dewan Undangan Negeri (ADUN) serta beberapa Ahli Parlimen Kedah pada 15 April.
Selaras dengan perkembangan itu, Kedah kini bersedia melantik firma guaman bagi memulakan proses undang-undang rasmi. Pemilihan peguam juga dikatakan dalam proses akhir sebelum sebarang tindakan dibawa ke peringkat mahkamah.
Menurut kenyataan, tindakan ini bukan semata-mata bersifat tuntutan kewangan, tetapi satu usaha untuk mendapatkan kepastian undang-undang berhubung kedudukan Pulau Pinang daripada sudut sejarah serta kedaulatan.
Tuntutan Kewangan & Dakwaan Hak Kedaulatan
Isu pajakan Pulau Pinang mula mendapat perhatian nasional selepas kerajaan negeri Kedah menuntut bayaran tahunan lebih munasabah berbanding jumlah asal yang sangat kecil — dipercayai sekitar RM10,000 setahun sejak era penjajahan British.
Dalam kenyataan sebelum ini, Menteri Besar menyatakan tuntutan sehingga RM100 juta setahun adalah lebih wajar sebagai ganti rugi pajakan, memandangkan kepentingan ekonomi Pulau Pinang moden.
Tuntutan ini bagaimanapun belum mendapat persetujuan Kerajaan Persekutuan mahupun Pulau Pinang, sekali gus mendorong Kedah mempertimbangkan laluan mahkamah.
Sokongan Sultan Kedah
Perkara ini turut menerima perhatian Sultan Kedah, yang dilaporkan mahu isu sejarah dan kedudukan pajakan ini dijelaskan secara tuntas. Sokongan institusi diraja memberi legitimasi tambahan terhadap langkah yang diambil kerajaan negeri.
Tanggapan Pulau Pinang & Persekutuan
Setakat ini, kerajaan negeri Pulau Pinang menegaskan bahawa ia adalah salah sebuah negeri berdaulat dalam Persekutuan Malaysia. Pulau Pinang menyatakan pendirian bahawa ia bukan tanah pajakan, tetapi negeri yang sah terbentuk di bawah perlembagaan.
Kerajaan Persekutuan pula tidak memberikan komitmen untuk memenuhi tuntutan bayaran pajakan, dan dilihat mengambil pendekatan berhati-hati berhubung campur tangan dalam isu berasas sejarah ini.
Implikasi Politik & Perundangan
Tindakan Kedah untuk membawa isu ini ke mahkamah berpotensi mencetuskan beberapa implikasi besar:
1. Perlembagaan
Status semakan terhadap kedudukan negeri boleh membuka persoalan baharu terhadap struktur persekutuan, bidang kuasa negeri dan hak sejarah.
2. Politik & Diplomasi Negeri
Hubungan antara Kedah dan Pulau Pinang mungkin terkesan, khususnya dalam hubungan ekonomi dan sosial di sempadan.
3. Ekonomi & Infrastruktur
Pulau Pinang merupakan hab ekonomi penting Malaysia. Sekiranya isu pajakan melibatkan implikasi pemilikan, ia mungkin memberi kesan terhadap keyakinan pelabur.
4. Sejarah & Rekod Rasmi
Dokumentasi sejarah akan menjadi asas penting dalam tindakan undang-undang. Jika dokumen perjanjian asal tidak lengkap atau kabur, proses pembuktian boleh menjadi rumit.
Kesimpulan
Isu pajakan Pulau Pinang tidak sekadar tajuk politik, tetapi menyentuh asas sejarah negara, hubungan antara negeri, dan interpretasi perjanjian zaman kolonial.
Langkah Kedah yang kini berada di fasa akhir memulakan tindakan undang-undang menunjukkan ketegasan negeri tersebut untuk mencari penyelesaian sah terhadap tuntutan mereka. Sama ada mahkamah akan menerima permohonan ini atau tidak, keputusan ini dijangka menjadi antara kes berprofil tinggi dalam sejarah perundangan Malaysia.
Perkembangan proses pelantikan peguam dan tindakan seterusnya akan menentukan hala tuju pertikaian ini — sama ada ia akan membuka lembaran baharu hubungan Kedah–Pulau Pinang, atau sekadar mengesahkan status quo sedia ada.
