Kerajaan Indonesia masih cuba memujuk Tesla Inc, syarikat automotif kenderaan elektrik dari Amerika Syarikat (AS) untuk membina kilang di Indonesia. Kawasan Perindustrian Batang (KIB), Jawa Tengah, kawasan yang dicadangkan untuk membina kilang pemasangan kenderaan elektrik Tesla. Namun, berita terkini ialah ketika ini, Tesla sebenarnya hanya berminat untuk membeli bahan mentah nikel di Morowali, Sulawesi Tengah.
Tesla juga menandatangani kontrak dengan dua syarikat pembekal bateri dari China, Zhejiang Huayou Cobalt Co. dan CNGR Advanced Material Co. untuk membeli bahan mentah nikel ini. Kedua-dua syarikat China ini juga memang diketahui telah bertapak di Indonesia. Jurucakap Menteri Penyelaras Hal Ehwal Maritim dan Pelaburan Jodi Mahardi sebelum ini mendedahkan bahawa Ketua Pegawai Eksekutif Tesla Inc Elon Musk telah menghantar pasukannya ke Indonesia.
Ini dilakukan selepas Menteri Penyelaras Hal Ehwal Maritim dan Pelaburan (Marves) Luhut Binsar Pandjaitan menawarkan nikel Indonesia ketika bertemu dengan Elon Musk di AS suatu ketika dahulu. Ini bagi memenuhi bahan mentah untuk pembangunan kenderaan elektrik (EV) yang merupakan produk utama Tesla. “Sebagai susulan, Tesla telah menghantar enam pasukan dari Tesla untuk melawat Indonesia dan melakukan perbincangan berkaitan,” kata Jodi kepada Kompas.com.
Mengenai minat Tesla untuk membeli nikel Indonesia,Luhut mendedahkan bahawa Tesla Inc telah menandatangani kontrak pembelian nikel daripada 2 syarikat di Indonesia. Menurut Luhut, membeli bahan mentah untuk nikel dari Indonesia adalah langkah pertama yang positif. Selepas 2021, kerajaan Indonesia terus merayu sehingga ia menandatangani perjanjian tanpa pendedahan (NDA) dengan Tesla. Tetapi sebenarnya perjanjian itu berakhir dengan kegagalan. “Tapi mereka dah beli, sekarang bagus, dua produk dari Indonesia. Dari Huayou, satu lagi dari mana, dia dah tandatangan kontrak selama lima tahun. Jadi dia (Tesla) dah mula masuk ke sana, peringkat pertama dah masuk, “katanya. .
Nilai kontrak pembelian nikel ialah AS$5 bilion atau bersamaan dengan Rp74.5 trilion (kadar pertukaran semasa ialah Rp14,900). “Nanti kita tengok lagi untuk buat bateri litium untuk dia. Lokasinya di Morowali, sebab ada belasan industri di sana. Dia sudah bertunang di sana. Kontraknya (Tesla) mungkin sekitar 5 bilion dolar AS,” katanya. Bagaimanapun, berhubung rancangan Tesla membina kilang automotif berasaskan elektrik di negara ini, Luhut berkata pihaknya masih berunding. “Kami masih merundingkan dengan Tesla ini. Kerana Tesla masih sibuk dengan negaranya, dengan masalah Twitter dan sebagainya,” kata Luhut.
Bagaimanapun, perjanjian Tesla dengan dua syarikat China yang ditubuhkan di Indonesia iaitu Zhejiang Huayou Cobalt Co dan CNGR Advanced Material Co dianggap sebagai menghina Indonesia. Pakar ekonomi perlembagaan, Defiyan Cori berkata, Tesla sepatutnya membuat perjanjian terus dengan kerajaan Indonesia kerana sumber asli, salah satunya nikel, adalah milik Republik Indonesia. “Penandatanganan kontrak pembelian nikel antara Tesla dan dua pembekal China, Huayou dan CNGR, jelas menjejaskan kedudukan Indonesia sebagai pemilik sumber mineral atau bahan mentah. Malah, kedua-dua syarikat China itu telah membina kilang di Indonesia, yang sepatutnya mempunyai klausa melarang menjual semula komoditi. nikel ini kepada pihak lain,” kata Defyan.
Selain itu, dari segi ekonomi, menurutnya, Kerajaan Indonesia jelas berada dalam keadaan yang tidak menguntungkan kerana perbezaan harga jualan dan kos pengeluaran nikel. “Potensi pengeluaran nilai tambah daripada hasil jualan sepatutnya lebih besar di negara ini, berbanding jualan kepada Tesla,” kata Defiyan. Defiyan berkata, bahan kontrak kerjasama pembinaan kilang pemprosesan nikel antara kerajaan Indonesia dan kedua-dua syarikat China juga perlu diberi perhatian dengan teliti, sama ada kedudukan mereka menunjukkan tindakan mungkir atau ada unsur manipulasi dan rasuah serta pakatan sulit dengan pegawai yang menandatangani kontrak. “Walaupun kedua-dua syarikat itu membayar cukai kepada kerajaan Indonesia, penjualan bahan mentah nikel oleh syarikat China itu tidak wajar mengikut perlembagaan,” katanya.- KOMPAS
